Duurzaamheid

Zorg is daarmee één van de minst duurzame sectoren. Tijd om in actie te komen dus! En dat doet Sevagram ook.

Om mensen weer gezond te maken gebruiken zorginstellingen en ziekenhuizen veel energie, voedsel en grondstoffen. Daarmee dragen ze bij aan klimaatverandering en vervuiling van het milieu. In de nieuwe Green Deal Duurzame Zorg staan afspraken om de zorgsector duurzamer te maken. Bijvoorbeeld door minder materialen te gebruiken en om de CO2-uitstoot te verminderen.

De Green Deal Duurzame Zorg heeft als doel dat de zorg ook op lange termijn goed is voor de mens en de aarde. En dus niet leidt tot gezondheidsklachten of extra vervuiling. Klimaatverandering en schade aan het milieu zorgen namelijk ook voor meer en andere zorgvragen.

Afspraken in de Green Deal Duurzame zorg
Ondertekenaars van de Green Deal zetten zich in om doelen te bereiken. In de Green Deal zijn doelen en afspraken opgenomen bij 5 verschillende thema's. Daarnaast is iedere ondertekenaar vrij om zijn belofte aan te vullen met eigen ambities en doelen.

De 5 thema's zijn:

1. Gezondheid bevorderen van patiënten, cliënten en medewerkers op het gebied van voeding, omgeving en leefstijl
Om de fysieke en mentale gezondheid van mensen te verbeteren, is onder meer afgesproken dat zorgorganisaties en overheid:

• gezondere, plantaardige en duurzamere voeding voor patiënten, cliënten en zorgmedewerkers stimuleren;
• nieuwe kennis en ervaring over een gezondheid bevorderende leef- en werkomgeving in en rond zorglocaties gebruiken.

2. Bewustwording creëren en kennis vergroten over de impact van de zorg op het klimaat en milieu en andersom
Professionals in de zorg moeten goed weten wat de relatie is tussen menselijk handelen, klimaat, milieu en gezondheid. Om dat onder meer voor elkaar te krijgen:

• draagt de zorg actief bij aan het maatschappelijke debat over klimaatverandering en milieuvervuiling;
• wordt duurzame zorg en Planetary Health ingebed in zorgopleidingen;
• worden preventie en duurzame zorg in strategiedocumenten (zoals inkoopbeleid) van zorgorganisaties en zorgverzekeraars opgenomen.

3. Klimaatneutraal zijn in 2050
In 2050 moeten alle zorgorganisaties klimaatneutraal werken. Daarom staan in de Green Deal onder meer de volgende afspraken:

• streven naar gemiddeld 30% minder CO2-uitstoot op sectorniveau voor vastgoed en energie eind 2026 vergeleken met het referentiejaar 2018;
• grote zorgaanbieders stellen uiterlijk 1 juli 2024 een bestuurlijk vastgestelde routekaart op. Hierop staat een op de toekomst gericht verduurzamingsplan voor hun vastgoed. Zie de Routekaart Care (januari 2020) en de Concept routekaart Cure (januari 2020);
• zorgaanbieders met meer dan 100 medewerkers brengen vanaf 2023 hun CO2-uitstoot van ritten van personeel in kaart. Ook stellen ze een mobiliteitsplan op met doelen en maatregelen voor vermindering van de CO2-uitstoot en het verduurzamen van ritten.

4. Grondstofgebruik en restafval terugdringen
De zorg verbruikt veel materialen, hulp- en beschermingsmiddelen en grondstoffen. De zorgsector gaat meer inzetten op hergebruik en minder verbruik van grondstoffen en materialen waar dat kan. Het streven is dat in 2030 maximaal 25% van al het afval in de zorg ‘ongesorteerd restafval’ is. Bovendien wil men dat er in 2026 al 25% minder ongesorteerd restafval is ten opzichte van 2018.
Dit wil de zorgsector bereiken door:

• bestaande kennis, ervaring en mogelijkheden gebruiken om circulair te werken en zuinig met grondstoffen om te gaan;
• duurzaam en circulair inkopen als doel op te nemen in het inkoopbeleid. Bijvoorbeeld door waar mogelijk herbruikbare producten en diensten in te kopen;
• het verbruik van luiers en continentiemateriaal te verminderen.

5. Milieubelasting van medicatie(gebruik) verminderen
Het gebruik van medicijnen zorgt voor medicijnresten in het grond- en oppervlaktewater. Ook heeft de productie van geneesmiddelen gevolgen voor klimaat en milieu. Om vervuiling van het milieu door medicatie(verbruik) te verminderen gaan zorgsector en overheid onder meer:

• noodzakelijke medicijnen in de juiste hoeveelheid voorschrijven en geven;
• patiënten stimuleren om medicatie trouw te nemen (therapietrouw);
• minder lozing van röntgencontrastmiddelen stimuleren;
• de Ketenaanpak Medicijnresten uit water voortzetten.

Sevagram is hiermee aan de slag gegaan op verschillende manieren. Zo hebben we behoorlijk ingezet op het verduurzamen van onze gebouwen waar dat kan. Denk aan het plaatsen van zonnepanelen, optimalisatie van instellingen van bijvoorbeeld radiatorkranen en airco’s, het plaatsen van LED-verlichting in trappenhuizen, koel- en vriescellen en het toevoegen van een systeem waardoor verlichting in stappen dimt en bij beweging aan gaat. Op enkele locaties starten we ook met het scheiden van afval en zetten we al onze eigen Sevagram auto’s om naar elektrische auto’s.

We zitten dus zeker niet stil, maar het kan nog beter!

Zo gaan we de 2e helft van 2024 aan de slag met duurzaam inkopen: samen met nieuwe en bestaande leveranciers gaan we bekijken waar het duurzamer kan. Ook focussen we ons op vervoer van medewerkers van thuis naar het werk. Hoe ziet dat er nu uit en hoe zou dat duurzamer kunnen?

Daarnaast gaan we aan de slag met een communicatieplan voor duurzaamheid zodat we zowel medewerkers als bewoners en familie meer en meer betrekken in wat we allemaal doen.

2025 Zal in het teken staan van de pilots die we gaan doen:

Met 3 locaties willen we graag 2 trajecten opstarten die parallel aan elkaar lopen:

1. De Milieu Thermometer Zorg (MTZ) testen: De MTZ is een zorgspecifiek milieumanagementsysteem om duurzaamheidsprestaties en milieuzorg zichtbaar te maken en aantoonbaar te verbeteren. In januari 2025 wordt een nieuwe, aangescherpte versie gelanceerd waarvan we nog niet weten wat hier de impact van gaat zijn.

2. Een klein, lokaal GreenTeam opstarten met een groepje enthousiaste medewerkers van een locatie die (eventueel) gelinkt aan de MTZ kleine, behapbare verbeterprojecten kunnen oppakken en waarvan we dan hopelijk directer resultaat kunnen zien.

We kunnen wel concluderen dat het thema leeft binnen Sevagram, het is in beweging. En dat is ook nodig want een mooie wereld om samen op te leven, nu en in de toekomst, dat wil toch iedereen?

Mochten er nog vragen, ideeën of opmerkingen zijn, mag je altijd contact met me opnemen via Rachelle.peters@sevagram.nl