×

Medewerkers aan het woord

Artikelen van en over medewerkers over het werken bij Sevagram. Bijzondere verhalen, mooie verhalen maar vooral verhalen die motiveren om onze bewoners die zorg- of dienstverlening te bieden die ze van ons mogen verwachten als Planetree-organisatie!

“...luisteren naar de woorden die niet worden gezegd!”

[artikel Sevazine juli 2022]

Welzijn voor bewoners vinden we bij Sevagram ontzettend belangrijk. Natuurlijk is de fysieke verzorging noodzakelijk, maar het gaat er juist om hoe de bewoner zich voelt, hoe de daginvulling wordt beleefd en uiteraard, of deze invulling aansluit bij de wensen en behoeften van de individuele bewoner. Daar draait het om bij Sevagram…

Bewoners met dementie kunnen zich vaak niet meer uiten, vertellen wat ze fijn vinden of waar ze behoefte aan hebben. Dat kan soms leiden tot onbegrepen gedrag. De bewoner uit zich dan op een andere manier.

Een psycholoog van het behandelteam kan uitkomst bieden. Deze bekijkt de rapportages van de bewoner, praat met familie en anderen die nauw betrokken zijn bij het zorgproces (multidisciplinaire samenwerking noemen we dat).

Binnen het cluster Maastricht hebben we daarnaast ook nog een professionele MiMakker
(MiMakker: is opgeleid om contact te maken met mensen met dementie of een ernstig verstandelijke beperking.)

Resie Heugen is in 2011 gestart met de opleiding tot MiMakker (afgerond in 2012).

Resie is veelal werkzaam geweest op afdelingen voor bewoners met dementie. Tijdens activiteiten zag ze dat niet alle bewoners behoefte hadden aan groepsactiviteiten of zich zelfs afzonderden. Resie vond het juist belangrijk om te begrijpen waarom deze bewoners op een bepaalde manier reageren en wat het onderliggende probleem was. “Als je niet kunt vertellen wat er aan de hand is en iemand probeert steeds leuk tegen je te doen, kan dat heel vervelend zijn voor de bewoner.

Medewerkers weten zich geen raad (onbegrepen gedrag) omdat iedereen altijd anders reageert”, vertelt Resie inlevend. “Als MiMakker heb je geleerd te luisteren naar de woorden die niet worden gezegd. Op basis van emoties probeer ik ‘dieper’ contact te maken met de bewoner. Ik noem dit ook wel het kijken achter de sluier van dementie.”

“Ook ondersteun ik medewerkers tijdens het zorgproces als er sprake is van onbegrepen gedrag. Waarom reageert iemand zoals deze reageert en wat doet de zorgmedewerker dat leidt tot ander gedrag. Een bewoner met dementie kan vaak niet aangeven als deze ergens pijn heeft. Wordt de bewoner dan juist op die plek vastgepakt voor het reguliere zorgmoment dan kan dat leiden tot een ander gedrag.”

Bewoner Jo Haagmans (wordt door iedereen aangesproken als Joopie) is een bekende Maastrichtenaar en woont in Campagne in Maastricht.

Hij is altijd werkzaam geweest bij de ENCI en had daarnaast een rijschool en later een taxibedrijf. Jo is een gezelschapsmens maar heeft ook zijn moeilijke momenten oftewel acceptatiemomenten. In het begin was hij vaak erg agressief, gooide met spullen en maakte dingen kapot.

Onmacht was het antwoord. Resie heeft regelmatig contact met hem. Ze geeft hem het gevoel erbij te horen en probeert zijn verdriet en onmacht te plaatsen. Samen leuke momenten te hebben, samen een potje janken of een lekkere wandeling te maken. Met expressie van haar lichaam en gezicht maakt ze dingen los, krijgt ze vertrouwen. Een van hart tot hart conversatie, noemt Resie dit.

Mevrouw Pirson is een ‘sjieke’ dame en kan bij tijd en wijlen boos zijn. Die boosheid kan zich ook uiten in een intense huilbui. “Ze heeft mij geaccepteerd als haar vriendin”, vertelt Resie. “Hierdoor ben ik haar maatje en ‘zielzorger’. We begrijpen elkaar als we bij elkaar zijn.

We maken lol, kammen elkaars haren en ik mag haar lippen stiften. Lol maken doen we liefst.

We trekken gezichten naar elkaar en lachen ons een hoedje. “Je moet je voorstellen dat je met niemand kunt communiceren, dan is het toch fantastisch als je samen met een maatje lol kunt maken”, vertelt Resie nog steeds onder de indruk van haar intens contactmoment. “Het aanvoelen van emoties en het hierop reageren, vergt veel energie. Ik moet me er steeds van bewust zijn welk gedrag de bewoner aan mij teruggeeft. Als ik niet of onjuist zou reageren op een prikkel of emotie, dan zal dat direct zorgen voor ander gedrag.”

MiMakker is vaak het individuele begeleiden van bewoners. Toch verschijnt de MiMakker ook vaak als clown omdat deze verschijningsvorm bewoners met dementie op een andere manier prikkelt.

“Een van de bewoners zat alleen maar voor zich uit te kijken. Geen lachje, geen emotie en geen beweging. Door mijn verschijning als clown heb ik zijn aandacht kunnen krijgen. In het begin was hij afwijzend. In de trant ‘wat moet je van mij’, dit heeft ongeveer een half uur geduurd. Het leek wel alsof hij op een geven moment ‘ontdooide’. Er was contact en we hebben heel wat afgelachen.

Persoonlijk contact en de bewoner zien als mens, dat is voor mij de belangrijkste drijfveer.”

“Mijn voorkeur en werkmethode is met name gericht op het individu. Maar nog niet zo lang geleden heb ik contact met een vrijwilliger die de opleiding contactclown heeft gevolgd. Samen met Jack Chorus plannen we ‘speelmomenten’ voor meerdere bewoners. Het voordeel van dit samenspel is de interactie die je krijgt met meerdere bewoners.”

“Er zijn ook huiskamers waar jezelf geraakt wordt door de onmacht of verdriet… De bewoners die vanuit Valkenheim tijdelijk in Campagne zijn komen wonen, zijn we samen gaan bezoeken nadat ze een maand bij ons woonden. We voelden direct de emoties, de onmacht of zelfs de boosheid bij deze bewoners. Iets wat ons allemaal raakte. De kunst is dan om deze emotie een plekje te geven en ‘warmte’ te bieden. Een lach, een warme hand, een omhelzing, een handkus of zelfs een dansje. Het evacueren met een legertruck heeft bij sommige bewoners heel veel losgemaakt.

Een heel bijzondere ervaring en wij zijn ontzettend blij dat we deze mensen uiteindelijk een vreugdevolle dag hebben geboden.”

“Ik ben een ‘vloermens’. Iemand die de medewerkers én bewoners helpt in de omgang”, vertelt Resie.

“Bewoners help ik om ondanks hun ziekte vreugde te beleven en medewerkers help ik om te gaan met het verschillend gedrag dat bewoners kunnen vertonen. Vaak uit onmacht of angst maar soms ook vanuit vervelende levenservaringen.”

0900 777 4 777

+