“Je doet toch geen vrijwilligerswerk om een lintje te krijgen”

Op 1 april viert mevrouw Johanna Maria Kamstra haar 100ste verjaardag. “Het was toen Eerste Paasdag”, vertelt de jarige die is geboren in het Friese Doniawerstal en sinds vijf jaar bij St. Anna in Welten woont. “Ik was de vierde van negen kinderen. We zijn nog met z’n drietjes over. Mijn twee jongere zusjes van 90 en 87 jaar en ik.”

We ontmoeten elkaar in de warm ingerichte kamer van mevrouw Kamstra bij St. Anna. Overal staan een hangen mooie foto’s. Vooral een foto van twee prachtige bordercollies op het strand, valt op. “De honden zijn van mijn zoon”, vertelt mevrouw Kamstra trots. “Hij woont met zijn gezin op Terschelling. Maar als ze naar Limburg komen -en dat gebeurt gelukkig heel vaak- komen de twee honden altijd mee. Hier bij St. Anna zijn ze ook al zo’n beetje kind aan huis. En die foto… die heeft mijn zoon zelf gemaakt. Hij is een erg goede fotograaf.“

Een lintje

Naast de foto, een beetje verstopt, hangt ook een mooi ingelijste oorkonde met het opschrift: Orde van Oranje Nassau. “Ach”, antwoordt mevrouw Kamstra bescheiden. “Ik heb een lintje gekregen voor het vrijwilligerswerk dat ik al zo’n veertig jaar deed bij de Zonnebloem. Eigenlijk vond ik dat niet zo nodig. Je doet toch geen vrijwilligerswerk om een lintje te krijgen?” Toch kijken we samen even terug naar die zevende februari 2008. “Iedereen was op de hoogte, maar ik wist natuurlijk van niks. Om zeven uur ging de bel van de voordeur. Stond de burgemeester van Heerlen op de stoep met een van zijn medewerkers. Ik wilde ze eigenlijk voor de deur laten staan, maar ze zeiden we komen u iets moois brengen. Dat was dus dat lintje met die mooie oorkonde die je daar ziet.”

Pake en Beppe

Mevrouw Kamstra kijkt liefdevol terug op haar jeugd in Friesland. “Ik kom uit een warm, katholiek gezin. Mijn vader was arbeider. Een heel fijne man. Mijn moeder kwam uit een boerenfamilie. Haar ouders hadden een prachtige boerderij met wel 50 koeien, waar ik heel vaak en graag kwam. Ik was dol op mijn pake (grootvader) en beppe (grootmoeder) en eigenlijk was ik ook hún lieveling. Ik ben vernoemd naar een dochtertje dat ze hadden verloren.” Na de lagere school wilde mevrouw Kamstra graag verder leren. De verpleging in, maar dat kon helaas niet. “We moesten als kinderen meteen aan het werk. In die tijd ook heel logisch met zo’n groot gezin.”

Limburgs Kwartiertje

Zelf kregen mevrouw Kamstra en haar man vier kinderen. “De jongste is in Limburg geboren waar we vanuit Friesland naartoe verhuisden omdat mijn man werk kreeg in de mijnen. In het begin vond ik het wel wennen hoor… Limburg. Vooral met het Limburgs kwartiertje had ik moeite. En dat vind ik nog steeds vervelend. Ik ben graag stipt op tijd en verwacht dat ook van andere mensen.”

“Mijn man en ik hadden een goed huwelijk. Ik kijk met een warm gevoel op mijn leven terug. Natuurlijk waren er moeilijke tijden. Het verlies van onze dochter en het overlijden van mijn man, nu 25 jaar geleden, waren heel zwaar. En ook de zorgen voor Hermien, onze dochter die vanwege een beperking bij Maasveld (red., een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking in Maastricht) woont, zijn er nog steeds. Ik ben alles voor Hermien. Ik mag er niet aan denken wat er gebeurt als ik mijn ogen sluit. Ik hoop dat dat nog een poosje duurt. Voor Hermien.”  

Oma Super

“Over mijn verjaardag doet Hermien heel geheimzinnig. Ze vindt het spannend en kijkt er enorm naar uit om mij te verrassen. Wat ik zelf heel fijn vind, is dat dan weer de hele familie komt. We hebben zo’n fijn gezin, met kinderen, drie kleinkinderen en vijf achterkleinkinderen. Die laatsten noemen mij Oma Super, een naam die is bedacht door de man van mijn jongste kleindochter. Heerlijk!”

Kleine kunstwerkjes

Tijdens ons gesprek haalt mevrouw Kamstra een dikke klapper tevoorschijn. Die blijkt boordevol kleine kunstwerkjes te zitten. Kaarten voor allerlei gelegenheden die zij zelf heeft gemaakt. Veelal voorzien van heel fijn borduurwerk of mooie versieringen, zoals piepkleine kraaltjes en paletjes. “Ik maak nog steeds kaarten hoor. Soms ook op bestelling. In de zware tijden van mijn leven, heeft het maken van kaarten mij erg geholpen. Ik kreeg toen wat opdrachten en dat was heel waardevol.” Naast het maken van kaarten, leest en puzzelt de jarige graag. “Ik ben nogal leergierig en van puzzelen steek je altijd wat op.”

Verjaardag

“We gaan eerst naar de kapel van St. Anna waar de deken de mis komt doen. Natuurlijk is mijn hele gezin erbij. Inclusief de twee honden. Daarna gaan we in de gasterie lekker samen met de familie lunchen en ik heb begrepen dat in de loop van de dag ook de burgemeester of een wethouder van Heerlen komt. Ik vind het heerlijk dat we het zo goed hebben samen. Dat geef ik ook graag aan mijn gezin mee… blijf lief voor elkaar, kijk elkaar altijd recht in de ogen en ga op een respectvolle manier met elkaar en met anderen om.”